PHÁP BẢO

Trong lịch sử tư tưởng Ấn Độ, Phật giáo là sản phẩm thuộc thời kỳ thứ tư. Thời kỳ thứ nhất là thời đại Lê Câu Vệ Đà (Rg-veda-1,500-1,000 trước TL), chuyên sùng bái các hiện tượng thiên nhiên và là thời đại của dân tộc Aryan mở đường tiến thủ. Đứng về phương diện tư tưởng, ta có thể cho đó là thời đại “thần thoại vũ trụ quan”. Thời kỳ thứ hai là Gia Nhu Vệ Đà-thời đại Phạm ngữ (1,000-800 trước TL). Giống người Aryan từ các địa phương Ngũ Hà tiến vào lưu vực sông Hằng (Gange), thấy đất đai phì nhiêu mới sống cuộc đời định cư tại những khu vực dọc theo con sông ấy. Đó là thời đại mà chế độc xã hội hà khắc (bốn giai cấp) và những lễ nghi tôn giáo vô cùng phức tạp được thiết lập, tức là thời đại Bà La Môn giáo vậy.

Vào những ngày cuối năm 1961 bước sang đầu năm 1962, một nhóm tu học Phật Pháp của nhân viên bệnh viện Siriraj ở Bangkok có mời một nhà sư Thái Lan là Buddhadasa Bikkhu đến thuyết giảng trong ba ngày. Nội dung của ba buổi thuyết giảng được ghi lại và in thành một quyển sách nhỏ. Mãi đến năm 1983 tức là 21 năm sau đó thì quyển sách này được dịch sang tiếng Anh với tựa đề là “Heartwood of the Bodhi tree” (Cốt lõi của cội Bồ-đề).

Tính năng hiệu quả của Bát Chánh Đạo giúp cho hành giả vượt lên hai phong cách sống: Một bên làhưởng thụ các khoái lạc giác quan, đỉnh cao làđời sống tình dục vợ chồng; một bên lànỗ lực khổhạnh, ép cơ thể, làm cho mất đi các hứng thúgiác quan. Từ đó lầm nhận rằng, đây chính là con đường giải thoát. Bát Chánh Đạo giúp ta xa lánh hai thái cực, hai phong cách sống vừa nêu, giúp cho con người phát triển tầm nhìn chân chính, ứng dụng lòng tin vào tư duy chân chính.

Thế gian thường nói “An cư lạc nghiệp” đề cập chủ yếu về phương diện vật chất. An cư tạo thái độ an tâm và lạc nghiệp để hướng đến hạnh phúc. Khái niệm hạnh phúc phần lớn đặt trên nền tảng của điều kiện vật chất, khi đầy đủ điều kiện này, an vui sẽ có mặt. An vui bị điều kiện hóa theo cách thức trên có lúc làm chúng ta vui nhưng cũng có lúc làm ta lo sầu, thậm chí khổ đau. Do vậy, ngoài những giá trị an vui vật chất, nhà Phật còn dạy cần phải tô bồi thêm những giá trị an vui về tinh thần.

Cuộc đời là một dòng chảy với nhiều biến cố: Khi thuận, khi nghịch; khi tốt, khi xấu; khi hạnh phúc, lúc khổ đau; khi hài lòng, lúc bất mãn; khi được thăng hoa, lúc thì tuyệt vọng v.v… Người thiếu kinh nghiệm làm chủ tâm sẽ bị cuốn hút theo thủy triều của cảm xúc. Những khổ đau, sầu não, buồn chán và tuyệt vọng làm cho cuộc sống trở nên ảm đạm hơn. Thưởng thức các tư tưởng minh triết trong quyển sách này như một sự thay thế tích cực, vốn có khả năng giúp người đọc thoát khỏi bế tắc, chuyển tâm đến các giải pháp khôn ngoan. Đọc và thưởng thức trí tuệ hằng ngày của đức Dalai Lama sẽ giúp người đọc ngộ ra được nhiều điều thú vị và những chân lý bình dị trong đời sống. Các viên ngọc trí tuệ này là người bạn đồng hành của ta trong mọi quyết đoán, định hướng nghề nghiệp, tương giao xã hội, điều chỉnh nhận thức, thay đổi hành vi và chuyển hóa nỗi đau.